Ηλίας Λιακοκώτσιας: «Τα πάντα γύρω μου είναι ικανά να με επηρεάσουν, αυτή είναι η ζωή, αυτός είναι ο κόσμος μας, ο ένας επηρεάζει τον άλλο».

Συνέντευξη
στον Κωνσταντίνο Καραγιαννόπουλο 

Τον γνώρισα από το facebook. Από την αρχή κατάλαβα πως είχα να κάνω με ένα ιδιαίτερο είδος ανθρώπου και μ’ έναν ταλαντούχο συγγραφέα. Η άποψη του για την κοινωνία και την πολιτική , ο αιχμηρός του λόγος, αλλά και η τρομερή ευαισθησία που βγάζει στο λογοτεχνικό του έργο με εντυπωσίασαν και με προκάλεσαν να τον γνωρίσω καλύτερα και να μοιραστώ μαζί του τις κοινές μας ανησυχίες. 

Ο Ηλίας Λακοκώτσιας γεννήθηκε στα Αγνάντια Καλαμπάκας το 1982. Σπούδασε ψυχολογία-δημόσιες σχέσεις-επικοινωνία καθώς και Πληροφορική - υποστήριξη δικτύων & συστημάτων Η/Υ. Εργάσθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων στο Ψυχιατρικό Τμήμα.

Συμμετείχε ενεργά σε προγράμματα υποστήριξης του παιδιού και των νέων μέσω διάφορων κρατικών και ιδιωτικών φορέων (Στηρίζοντας το παιδί που πενθεί, πρόγραμμα "Ψυχαργώς" Ουσιοεξαρτήσεις: Θεραπείες & Δικαίωμα στη ζωή κ.λπ.).
Είναι ιδρυτής, πρόεδρος και συντονιστής του δικτύου συμπαράστασης ανήλικων παιδιών "Στάσου Δίπλα μου", εθελοντής στο "Χαμόγελο του παιδιού" και στον σύλλογο "ΕΛΠΙΣ".

Το "Θύμα πολέμου" είναι το πρώτο βιβλίο του που εκδίδεται.

•  Ποια είναι η θέση του συγγραφέα σήμερα;

 Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι ο συγγραφέας ανεξάρτητα το είδος που ανήκει, ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κάθε εποχής. Παίρνει θέση για όλα τα κοινωνικά ζητήματα προσπαθώντας να δώσει μία ξεχωριστή λύση στα προβλήματα που γύρω επικρατούν. Η οπτική που ο κάθε ένας από εμάς παρουσιάζει, είναι ωφέλιμη καθώς φαντάζει ικανή να προβληματίσει σε βάθος την κοινωνία. Στα δικά μου μάτια, δεν πρόκειται για ρόλο ή για θέση, πρόκειται για ιερό καθήκον. Κρίνω σύμφωνα με το πως εγώ αντιλαμβάνομαι τον συγγραφέα και σε καμία περίπτωση δεν εκπροσωπώ το σύνολο των συγγραφέων. Μία αλλόκοτη εσωτερική ανάγκη είναι εκείνη όπου σε ωθεί να χαράξεις τα εσώψυχα σου, προσωπικά θεωρώ ότι το αδάμαστο πνεύμα σου δίνει το έναυσμα να καταλύσεις όλες τις περγαμηνές που επιδιώκουν τον διαχωρισμό και διχασμό των ανθρώπων. Η θέση-ρόλος, δεν είναι κάτι άλλο από κοινωνικές ταμπέλες τις οποίες απορρίπτω. Η ορθή έννοια είναι ο λόγος, ο λόγος ύπαρξης, για οτιδήποτε γύρω μας στέκει στον κόσμο, είτε άνθρωπος, είτε φυτό, είτε ζώο. Όσο αφορά το κομμάτι του συστήματος, θέλει επαγγελματίες γραφιάδες στους οποίους αποδίδει και τίτλους θέλοντας να ξεχωρίσει τους καλούς με τους κακούς, κάτι που δεν υφίσταται, τι πάει να πει καλός και αποδεκτός και τι κακός και απορριπτέος; Καλός είναι εκείνος που υπηρετεί με την γραφή του το σύστημα και γίνεται αρεστός και  κακός εκείνος που υπηρετεί τον άνθρωπο και γίνεται μισητός από το σύστημα; Κάπου εκεί καλείται να επέμβει ο συγγραφέας και να υπερασπίσει κάτι που ποτέ δεν είχε, να απορρίψει τα δεδομένα όντας αποφασισμένος και αδιάφορος για το τι θα του προσάψουν, επιβάλλεται να αδιαφορήσει για την κοινή γνώμη και να δώσει το μέγιστο για κοινό καλό, είναι χρέος του να μάχεται για έναν καλύτερο κόσμο, αν θέλεις μπορείς να πεις ότι αυτός είναι ο λόγος ύπαρξης του.

•    Στο βιβλίο σας «Θύμα Πολέμου» πραγματεύεστε το θέμα του πολέμου στο Ιράκ. Πως προέκυψε αυτό;

Προέκυψε καθώς ήμουν βαθύτατα επηρεασμένος από τα γεγονότα στο Ιράκ. Δεν κρύβω ότι ο θυμός μέσα μου ήταν περίσσιος, ένιωθα ότι χάθηκε κάθε ανθρώπινη υπόσταση καθώς άπαντες(αναφέρομαι στα κράτη και τις πολιτικές τους) είτε έμεναν αμέτοχοι, είτε ενθάρρυναν την εκεί κατάσταση, όπως και να χει όλοι τους συνεργοί. Ξεκίνησα λοιπόν το βιβλίο μου, έχοντας στόχο να αποβάλλω τον αθέμιτο θυμό που μέσα μου επικρατούσε, στην πορεία βέβαια περνούσα προσωπικά βιώματα και ιστορίες ανθρώπων που τις έντυσα με φαντασία και προσπαθούσα να περάσω το δικό μου μήνυμα που δεν είναι άλλο από την αγάπη. Έτσι λειτουργώ, τα πάντα γύρω μου είναι ικανά να με επηρεάσουν, αυτή είναι η ζωή, αυτός είναι ο κόσμος μας, ο ένας επηρεάζει τον άλλο.

•   Πως βλέπετε την σημερινή κατάσταση των χωρών της Μέσης Ανατολής; Υπάρχει ελπίδα σωτηρίας τους;

Η Μέση Ανατολή έχει μία διαφορετική κουλτούρα, από αυτή που εμείς οι Δυτικοί υιοθετήσαμε, δυστυχώς στην δική μας κουλτούρα το διαφορετικό τρομάζει. Όσο εμείς οι ‘πολιτισμένοι’ Δυτικοί επιμένουμε να επεμβαίνουμε στις ζωές τους ώστε να τους κάνουμε ίδιους με εμάς τα προβλήματα τους θα εντείνονται. Δεν θα δώσω άλλη επέκταση, όχι ότι φοβάμαι τυχόν παρεξηγήσεις, απλά δεν αναλώνω καθόλου από την ενέργεια μου σε κάτι που δεν μου αρέσει, είμαι απόλυτα επικεντρωμένος σε αυτά που θέλω και αγαπάω και δεν τα προδίδω. Είμαι όμως σίγουρος ότι αν εμείς οι Δυτικοί παραμερίσουμε την αλαζονεία μας θα έχει γίνει το πρώτο βήμα για την επίλυση των προβλημάτων τους. Οπότε ναι, υπάρχει ελπίδα σωτηρίας τους.

•  Γιατί να ενδιαφέρει τον έλληνα η κατάσταση αυτών των χωρών;

Έλληνας σημαίνει ελεύθερο πνεύμα, ο Έλληνας μοιράζει τις γνώσεις του και τα συναισθήματα του και δηλώνει έτοιμος να διδαχτεί από το διαφορετικό έχοντας στόχο την δημιουργία μίας πραγματικά ανθρώπινης κοινωνίας. Δεν έχει όμως να κάνει με τον Έλληνα, έχει να κάνει με το δικαίωμα να αυτοαποκαλείσαι άνθρωπος, αν λοιπόν θέλεις να αποκτήσεις αυτό το δικαίωμα επιβάλλεται να απλώνεις το χέρι σου σε όλους όσους έχουν ανάγκη την βοήθεια σου. Δεν έχει να κάνει με κράτη και έθνη, αλλά με ανθρώπινες αξίες, πόσο άνθρωπος μπορεί να είναι κάποιος όταν γύρω του παιδιά πεθαίνουν και μένει αδιάφορος; Στην σχολή μου έμαθα ότι η πρόληψη είναι καλύτερη της θεραπείας, βέβαια κάποιοι αδυνατούν να το κατανοήσουν. Θέλω να πω το εξής, αν το σπίτι του γείτονα τυλιχθεί στην φωτιά και συ μείνεις ένας αδιάφορος θεατής, μη σπεύδοντας στην κατάσβεση του, το μόνο σίγουρο είναι ότι η πύρινη λαίλαπα θα τυλίξει και το δικό σου. Οπότε αν δεν ενδιαφέρεται κάποιος αυθόρμητα όπου για μένα αποτελεί ανθρώπινο μεγαλείο, ας ενδιαφερθεί προσπαθώντας να υπερασπίσει την δική του ασφάλεια και συμφέροντα.

• Σε ένα σημείο του βιβλίου σας γράφετε: «Έδειχνε να τα’ χει βάλει με τους θεούς αυτού του κόσμου, επειδή έδωσαν τη δύναμη και επέτρεψαν σε κάποιους ανθρώπους να δημιουργούν καταστρέφοντας». Τα όσα συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο είναι αποτέλεσμα της διαστροφής κάποιων ανώτερων όντων/θεών (ή της μοίρας) ή αποτελέσματα των δικών μας δραστηριοτήτων;

Όπως το έγραψα, μία από τις ανθρώπινες ανάγκες είναι αυτή του ανήκει. Ο θεός βρίσκεται μέσα μας, δυστυχώς όμως κάποιοι καπηλεύονται ευγενικές ιδέες και αξίες για να δικαιολογήσουν τις απάνθρωπες πράξεις τους. Δεν πρόκειται για διαστροφή ανώτερων όντων, εξάλλου αν όντως υπάρχουν μας χάρισαν απλόχερα το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης, πρόκειται όμως για νοσηρά μυαλά που εκμεταλλεύονται επικαλούμενοι διάφορα δόγματα ώστε να υλοποιήσουν τις αρρωστημένες επιθυμίες τους. Αναφέρθηκες όμως στην μοίρα, είναι κάτι που επί αιώνες έρχεται στο προσκήνιο της ανθρώπινης ζωής, για μένα αυτό που πολλοί αποκαλούν μοίρα δεν είναι κάτι άλλο πέρα των επιλογών μας. Αναμφισβήτητα υπάρχει και ο παράγοντας τύχη στην ζωή μας, αλλά κυρίως οι επιθυμίες μας είναι εκείνες που ορίζουν τις επιλογές μας. Οπότε τα αποτελέσματα είναι ανάλογα των δικών μας δραστηριοτήτων, για μένα εκείνος που κουβαλάει θεό μέσα του αλλά έχει ξεφύγει του δογματικού φανατισμού είναι εκείνος που βρίσκει δύναμη να αλλάξει το πεπρωμένο του.

•  Μπορεί να ανατραπεί αυτό το σύστημα;

Δεν είναι ξεκάθαρη η ερώτηση σου, παρόλο ταύτα θα εκφραστώ ανάλογα με το πώς την νιώθω και την ερμηνεύω. Ναι μπορεί να ανατραπεί, για να συμβεί όμως αυτό επιβάλλεται η αφύπνιση της ανθρώπινης συνείδησης. Η παιδεία, με την ευρύτερη ερμηνεία, μου φαντάζει ικανή να ανατρέψει όλα τα κεκτημένα της παγκόσμιας κοινωνίας. Μπορεί να σε φτάσει σε επίπεδα πραγματικής αυταπάρνησης και αυτοτέλειας που την ομορφιά της δυστυχώς ελάχιστοι αντιλαμβάνονται.

• Ποιος ο ρόλος της «τρομοκρατίας» στην Μεγάλη Αγορά;

 Όποιος δρα διώκεται, μία ιστορική αναδρομή αν κάνουμε θα μας το αποδείξει. Πολλές φορές βαπτίζουμε κάποιον τρομοκράτη γιατί μάχεται υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάτι που δεν συμφέρει το σύστημα, βέβαια υπάρχουν και οι περιπτώσεις όπου επικαλείται τον άνθρωπο θέλοντας να κερδίσει την κοινωνική εύνοια. Σε καμία των περιπτώσεων δεν θα εξισώσω την ωμή βία με την πραγματική επανάσταση. Όπως προείπα, κάποιοι καπηλεύονται ευγενικές ιδέες και αξίες, για μένα επανάσταση είναι η ανθρώπινη αφύπνιση, δεν έχει να κάνει με όπλα αίμα και βία. Νιώθω όμως την ανάγκη να πω ότι η μεγάλη αγορά, είναι μεγάλη γιατί εμείς είμαστε εκείνοι που τις προσάπτουμε εικονική αξία.

• Ποια ή άποψή σας για τους σημερινούς έλληνες πολιτικούς;

 Θα μπορούσα να πω πολλά, ότι έχουν μηδενίσει κάθε αξία της πολιτικής. Θα μπορούσα να τους κατακρίνω για όλα όσα τούτη τη στιγμή συμβαίνουν στην χώρα μου, δεν ξεχνάω όμως ποτέ ότι οι πολιτικοί αποτελούν τον καθρέφτη της κοινωνίας μας. Εμείς είμαστε εκείνοι που τους παρέχουμε το αξίωμα με θρησκευτική ευλάβεια και στην συνέχεια τους κατακρίνουμε νίπτοντας τας χείρας μας. Προσωπικά δεν αναγνωρίζω την εξουσία τους, δεν συμμετέχω στις τελετές τους, το μόνο πολιτικό σύστημα το οποίο ασπάζομαι είναι η άμεση δημοκρατία, απέχουμε πολύ καθώς εκείνοι που κρατούν τα ηνία της εξουσίας λειτουργούν ως καλά οργανωμένοι συμμορίτες. Μέχρι λοιπόν να έρθει το επιθυμητό για μένα σύστημα θα δηλώνω αυτόνομος, ανεξάρτητος και αυτεξούσιος έχοντας στόχο να γίνω ο οίστρος τους.

• Η κρίση είναι οικονομική ή ηθική- όπως μερικοί υποστηρίζουν;

Η κρίση που έσπειραν οι οικονομικοί δολοφόνοι , έφερε κρίση και σύγχυση σε όλους τους τομείς, αυτός άλλωστε ήταν και ο σκοπός τους. Σύγχυση παντού, από λόγο, θέση, ρόλο κανείς πια δεν ζει, απλά επιβιώνει σε έναν εικονικό κόσμο. Η απουσία ηθικής μετατρέπει την οικονομική κρίση σε ανθρωπιστική, πως μπορείς όμως να κατακρίνεις έναν άνθρωπο που το άδειο του στομάχι τον ορίζει; Και όμως μπορείς, γιατί αυτός είναι που παρέδωσε άνευ όρων την ζωή του στα χέρια κάποιων, αυτός είναι για μένα ο πραγματικά επικίνδυνος. Ο αμέτοχος. Αυτός είναι που φέρει αποκλειστική ευθύνη για την κατάντια της κοινωνίας, και είναι ειλικρινά ειρωνικό καθώς αυτός αντί να αναλάβει την ευθύνη που του αντιστοιχεί, κατακρίνει τους επόμενους, αντί να ντραπεί για την κληρονομιά που αφήνει βρίσκει δικαιολογίες να κατηγορήσει αυτούς που ακόμα δεν έβαλαν τον δικό τους λίθο στην ζωή. Δυστυχώς το συμπεθεριό ανάμεσα στους αμόρφωτους και τους πονηρούς καλά κρατεί επί σειρά ετών. Σπέρνουν διχόνοια στον κόσμο θέλοντας να ομαδοποιήσουν και έτσι να ελέγξουν τον κόσμο. Δεν τους κατακρίνω, καθώς σε ένα μυαλό γεμάτο φόβους είναι αδύνατον να βρεις χώρο για όνειρα, απλά νιώθω την ανάγκη να τους πω ότι δεν θα περάσει. Δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε με κανέναν, το μόνο που έχουμε είναι να διεκδικήσουμε και αργά ή γρήγορα αυτό θα συμβεί.

• Πιστεύετε ότι σύντομα θα ξεπεράσουμε σύντομα τα προβλήματά μας, ως χώρα;

Όχι δεν πιστεύω ότι θα ξεπεράσουμε τα προβλήματα μας γρήγορα, αυτό είναι μία αυταπάτη, ψευδαίσθηση που σκοπό έχει την παράταση στον θρόνο εξουσίας. Η πραγματική αλλαγή έρχεται παρέχοντας παιδεία, χρονοβόρα διαδικασία αλλά η μόνη ικανή να ανατρέψει την σημερινή κατάντια. Είναι η μοναδική επένδυση, κάποιοι βέβαια αποσκοπούν σε γρήγορες αλλαγές, δεν ξέρουν ότι οι γρήγορες αλλαγές έρχονται μόνο με βία; Υποτίθεται ότι εκείνος που γνωρίζει ιστορία, αποφεύγει τα λάθη του παρελθόντος, αυτοί τι; Αδιάβαστοι είναι ή πολεμοχαρείς; Όχι λοιπόν δεν πιστεύω ότι η αλλαγή θα ξεπεραστεί άμεσα, τα αγαθά κώπης κτώνται και κάποιοι ακόμα και σήμερα μας στερούν όλα όσα δικαιούμαστε.

• Θα θέλατε να στείλετε ένα μήνυμα σε όσους διαβάσουν αυτή την συνέντευξη;

Το μόνο μήνυμα που θα ήθελα να στείλω είναι να δώσουμε όλοι μας την μάχη, ώστε να είμαστε εμείς. Να υπερασπιστούμε τα θέλω μας, αρκεί αυτά να μην λειτουργούν εις βάρος κανενός, και με τις πράξεις μας να αποδείξουμε ότι ο κόσμος μας είναι ισάξιος με το μεγαλείο του θεού.     

Ηλιόπετρα του Οκτάβιο Παζ

Του Γιώργου Λίλλη

 

Υπάρχουν έργα στη παγκόσμια λογοτεχνία που υπήρξαν από μόνα τους εμπνευσμένες στιγμές, σαν να προΰπαρχαν και φανερώθηκαν από το πουθενά για να εδραιώσουν μια οριακή λογοτεχνική στιγμή. Συνήθως αυτά τα έργα αποτελούν και τις κορυφώσεις μέσα στο σύνολο των δημοσιεύσεων κάποιου δημιουργού, διαφωτίζοντας έτσι σιωπηλά μια άλλη διάσταση του ανθρώπινου πνεύματος, εκείνου που συλλαμβάνει ανεξήγητες φωνές από κρύπτες μυστικές, από υποσυνείδητα κοιτάσματα που αναλαμβάνουν να επισημάνουν τη χαμένη μας οικειότητα με το σύμπαν και τους ρυθμούς του. Μ΄ αυτά τα αρχέγονα υλικά δημιουργήθηκε και η Ηλιόπετρα του Οκτάβιο Πάς. Ο Μεξικάνος Νομπελίστας ποιητής (1914-1998) στο αυτοβιογραφικό του κείμενο «Σαράντα χρόνια ποίηση», έγραφε για το πως εμπνεύστηκε το ποίημα: «Δεν είχα σχέδιο. Δεν ήξερα τι να γράψω. Η Ηλιόπετρα ξεκίνησε σαν αυτοματισμός. Τις πρώτες στροφές τις έγραψα, κυριολεκτικά, σαν να μου τις υπαγόρευε κάποιος». Το ποίημα άψογα δομημένο πάνω σε ενδεκασύλλαβους, όπως αναφέρει ο ποιητής έρεαν φυσιολογικά. Ο συγγραφέας πληροφορεί επίσης τον αναγνώστη στις σημειώσεις της αυτοτελής έκδοσης πως, «στο εξώφυλλο του βιβλίου είναι τυπωμένος ο αριθμός 584 γραμμένος κατά το αριθμητικό σύστημα των Μάγια, επίσης, στο ξεκίνημα και την κατακλείδα του ποιήματος εμφανίζονται τα αρχαία μεξικάνικα σύμβολα της Ημέρας 4 Ολίν (κίνηση), και της Ημέρας 4 Εχέκατλ (άνεμος)». Το ποίημα εκτυλίσσεται κι αυτό σε 584 στίχους, αριθμός που συμπίπτει με τις ημέρες της συνοδικής περιόδου της Αφροδίτης σηματοδοτώντας τον αφροδίσιο κύκλο.

περνώ απ΄ το σώμα σου σαν απ΄ τον κόσμο,

είναι η κοιλιά σου ηλιόλουστη πλατεία,

τα στήθη σου ναοί όπου τελούνται

του αίματος τα παράλληλα μυστήρια,

σαν το κισσό οι ματιές μου σε σκεπάζουν,

είσαι μια πόλη πελαγοζωσμένη,

ένα οχυρό που έχει το φως διχάσει

σε δυό ροδακινόχρωμα κομμάτια,

μια γη απ΄ αλάτι από πουλιά και βράχους

κάτω από του μεσημεριού τον νόμο,

*

χρόνια φαντάσματα ,κύκλιες ημέρες

που σ΄ ίδια αυλή οδηγούν, στον ίδιο τοίχο,

καίει η στιγμή, κι είναι μια όψη μόνο

οι όψεις οι διαδοχικές της φλόγας,

ένα όνομα όλα τα ονόματα είναι,

όλα τα πρόσωπα είναι ένα μόνο,

μονάχα μια στιγμή όλοι οι αιώνες

και πάντα στους αιώνες των αιώνων

θα φράζουν του αύριο την οδό δύο μάτια,

*

1937, Μαδρίτη,

Κεντούσαν οι γυναίκες στην πλατεία,

με τα παιδιά τους λέγανε τραγούδια,

μετά ο συναγερμός, κραυγές τριγύρω,

σπίτια γονατισμένα μες στη σκόνη,

κτήρια φτυσμένα, τείχη ραγισμένα,

κι ο ορυμαγδός διαρκώς των κινητήρων:

οι δύο γυμνώθηκαν κι αγαπήθηκαν

ν΄ αγωνιστούν για το αιώνιο μερτικό μας,

Το ποίημά παθιάζετε με τη ζωή, εφορμά στους ρυθμούς της και μεγαλουργεί για χάρη μας. Μεμονωμένοι στίχοι όπως «ανεμοδαρμένο σιντριβάνι», «ενός πουλιού που απολιθώνει δάση», «κοσμήματα της δίψας», «πορφυρά τείχη της λάβας», «εστεμμένη μοναξιά που ψάλλει», «αψίδα του αίματος, σφυγμών γεφύρι», «και κούρσεψε το μέτωπό μου ο ήλιος», φανερώνουν τη δύναμη του λόγου του, την καθάρια φαντασία που μας συναρπάζει με την ιδιαιτερότητά του να ανασκευάζει με προσωπικά υλικά του βλέμματός και της σκέψης μια οικουμενική γλώσσα. Ο Οκτάβιο Πας κατάφερε με το έργο αυτό να μιλήσει με απόλυτη διαύγεια για τη ζωή, τόσο άμεσα και τόσο καίρια που απευθύνεται στον καθένα μας προσωπικά, ξεπερνώντας γλωσσικά ή φυλετικά φράγματα και εκπληρώνοντας αυτό που είπε ο Κόουλριτζ: « ωσότου μια παράδοξη τέχνη συναρμόζει τα κομμάτια και δημιουργεί ένα τέλειο σύνολο».

και σάπιες προσωπίδες που χωρίζουν
  τον άνθρωπο απ' τους άλλους τους ανθρώπους,
  τον άνθρωπο απ' τον ίδιο,
               καταρρέουν
  σε μια αχανή στιγμή καθώς για λίγο
  νιώθουμε τη χαμένη ενότητά μας,
  τη δόξα και την ερημιά του ανθρώπου
  που θάνατο, ήλιο και ψωμί μοιράζει,
  το ξεχασμένο σάστισμα πως ζούμε  [...]

*

–η ζωή, πότε ήταν πράγματι δική μας;
πότε είμαστε ό,τι είμαστε στ΄αλήθεια;
και μόνοι μας εν τέλει είμαστε πάντα
μονάχα ένα κενό, μια ζάλη, σ’ έναν
καθρέφτη μορφασμοί, ναυτία και τρόμος,
δεν είν’ ποτέ η ζωή δική μας, είναι
άλλων, δεν είναι κανενός, όλοι είμαστε
η ζωή –ψωμί του ήλιου για τους άλλους,
όλους τους άλλους που είμαστε οι ίδιοι–,
είμαι ένας άλλος όταν είμαι, οι πράξεις μου
είν’ πιο δικές μου όταν ανήκουν σ’ όλους,
για να ‘μαι εγώ πρέπει να είμαι άλλος,
να βγω απ’ το εγώ, να με ζητήσω σ’ άλλους,
τους άλλους που δεν είναι αν δεν υπάρχω,
τους άλλους που πληρούν την ύπαρξή μου,
είμαι δεν έχει ή εγώ, εμείς μονάχα,
πάντα η ζωή είναι άλλη, αλλού, πιο πέρα,
πέρ’ από εσένα ή εμένα, πάντα ορίζοντας,
ζωή που μας ποθεί και μας διχάζει,
μας δίνει πρόσωπο και το τσακίζει,
πείνα του είναι, ω θάνατε, ψωμί όλων,
… 

 

Η Ηλιόπετρα παρουσιάζεται σε μια προσεγμένη δίγλωσση έκδοση από τον εκδοτικό οίκο Μαΐστρος σε μετάφραση και επίμετρο του Κώστα Κουτσουρέλη.