Δύο Λυρικά Ποιήματα, Valerius Catullus- Πίνδαρος

Εικόνα: Apolo y las Musas, Simon Vouet

Μετάφραση: Ελευθερία Μπέλμπα*

G. Valerius Catullus

Cui dono lepidum novum libellum arida modo pumice expolitu? Corneli, tibi: namque tu solebas meas esse aliquid putare nugas iam tum, cum ausus es unus Italorum omne aevum tribus explicare cartis doctis, Iuppiter, et laboriosis. Quare habe tibi quidquid hoc libelli, qualecumque quidem patroni ut ergo plus uno maneat perenne saecio.

Σε ποιον το καινούριο, κομψό να δωρίσω σύγγραμμά μου που σε πέτρα αιχμηρή επεξεργάστηκα πριν; Σε σένα, Κορνήλιε: γιατί συνηθίζεις εσύ να πιστεύεις τα δικά μου παίγνια πως είναι κάτι ήδη, όταν μοναδικός από τους Ιταλούς τόλμησες τότε τον αιώνα ολόκληρο να εξηγήσεις σε τρεις τόμους επιστάμενους, μα το Δία, και πολύπονους. Γι’ αυτό έχε για σένα το όποιο αυτό βιβλιαράκι, όποιο τελοσπάντων κι αν είναι, που εξαιτίας τέτοιου προστάτη παντοτινά πιότερο από ολόκληρη χιλιετηρίδα παραμένει.

Πίνδαρος, «Έβδομος Πυθιόνικος (Μεγακλεῖ Ἀθηναίῳ τεθρίππῳ) 

Κάλλιστον αἱ μεγαλοπόλιες Ἀθᾶναι προοίμιον Ἀλκμανιδᾶν εὐρυσθενεῖ γενεᾷ κρηπῖδ΄ ἀοιδᾶν ἵπποισι βαλέσθαι. ἐπεὶ τίνα πάτραν͵ τίνα οἶκον ναίων ὀνυμάξεαι ἐπιφανέστερον Ἑλλάδι πυθέσθαι; πάσαισι γὰρ πολίεσι λόγος ὁμιλεῖ Ἐρεχθέος ἀστῶν͵ Ἄπολλον͵ οἳ τεόν δόμον Πυθῶνι δίᾳ θαητὸν ἔτευξαν. ἄγοντι δέ με πέντε μὲν Ἰσθμοῖ νῖκαι͵ μία δ΄ ἐκπρεπής Διὸς Ὀλυμπιάς͵ δύο δ΄ ἀπὸ Κίρρας͵ ὦ Μεγάκλεες͵ ὑμαί τε καὶ προγόνων. νέᾳ δ΄ εὐπραγίᾳ χαίρω τι· τὸ δ΄ ἄχνυμαι͵ φθόνον ἀμειβόμενον τὰ καλὰ ἔργα. φαντί γε μάν οὕτω κ΄ ἀνδρὶ παρμονίμαν θάλλοισαν εὐδαιμονίαν τὰ καὶ τὰ φέρεσθαι.

Η μεγάλη πόλη των Αθηνών είναι η ωραιότερη εισαγωγή, για να τεθεί θεμέλιο στον ύμνο για τη νίκη των αρμάτων στην πανίσχυρη γενιά των Αλκμαιωνιδών. Γιατί σε ποια πατρίδα, σε ποιο άλλο σπίτι κατοικώντας θα μπορούσες να πεις και ν’ ακούσεις πως το όνομά σου είναι πιο ξακουστό στην Ελλάδα; Σ’ όλες τις πόλεις γίνεται λόγος για τους πολίτες του Ερεχθέα, Απόλλωνα, που έχτισαν το θαυμαστό ναό σου στους ιερούς Δελφούς. Έχω για οδηγό μου πέντε νίκες στα Ίσθμια, μια ξεχωριστή στην Ολυμπία του Δία και δύο από την Κίρρα, Μεγακλή, δικές σου και των προγόνων σου. Για τη νέα σου νίκη αισθάνομαι κάποια χαρά˙ όμως θλίβομαι γιατί ο φθόνος είναι η ανταμοιβή για τα ωραία έργα. Λένε βέβαια πως η ευτυχία, αν ανθεί μόνιμα, φέρνει στον άνθρωπο και καλά και κακά.

* Η Ελευθερία Μπέλμπα γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Δοκίμια, μεταφράσεις, κριτικές λογοτεχνίας της ίδιας έχουν δημοσιευτεί στο λογοτεχνικό τύπο. Αποσπάσματα του έργου της περιλαμβάνονται σε ανθολογίες. Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Ε.Ε.Λ.Σ.Π.Η. [Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων των Πέντε Ηπείρων].Εκδόσεις: ♦ «Φθινοπωρινές νότες», ποιήματα, Νέα Σύνορα, Αθήνα 1994 ♦ «Δίχτια», ποιήματα, Νέα Σύνορα, Αθήνα 1996 ♦ «Poesis modus», ποιήματα, Νέα Σύνορα, Αθήνα 1996 ♦ «Γλωσσική διδασκαλία για την Α΄ Λυκείου», (γραμματικά-συντακτικά φαινόμενα της αρχαίας ελληνικής), Γρηγόρη, 1997 ♦ «Αμόλεχος», ποίηση, Νέα Σύνορα, Αθήνα 1999 ♦ «Έαρος νυχτερινό κατευόδιο», ποιήματα, Νέα Σύνορα, Αθήνα 2000 ♦ «Η κυρία Άλρα», ποιήματα, Ανατολικός, Αθήνα 2002 ♦ «Άσκηση πάνω στα δοκίμια του Αλέκου Βασιλείου», δοκίμια, Αθήνα 2003 ♦ «Προς τους ολυμπιακούς αγώνας εν Αθήναις, 2004», ποίηση-περιλαμβάνεται στο «Ολυμπιακό αφιέρωμα 2004- Ανθολογία της Ε.Ε.Λ.Σ.Π.Η.», Γερμανία, 2004 ♦ «Πολιτική θεωρία», ποιήματα-περιλαμβάνονται στον «Φιλολογικό Κόσμο- Ανθολογία», Ατέρμονο, Αθήνα 2006 ♦ «Οδοιπορικό στη γραμμή του θέρους (επιστολή στον Ίωνα)», ποίηση-περιλαμβάνεται στην «4η Ανθολογία της Ε.Ε.Λ.Σ.Π.Η.», Ζήτη, Θεσσαλονίκη 2009