Δευτέρα 21 Ιουλίου 2014

Η ΕΛΕΝΑ ΑΡΒΑΝΙΤΗ "ΑΚΡΟΒΑΤΕΙ" ΜΕ ΧΑΡΗ... ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ... (ARS & VITA ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΕΣ)



    Π Ρ Ο Σ Ω Π Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α



          Ε Λ Ε Ν Α     Α Ρ Β Α Ν Ι Τ Η

        Ηθοποιός γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Νομίζω, ότι δεν γεννιέσαι κάτι συγκεκριμένο. Πάντα οι συνθήκες σε διαμορφώνουν. Τα ακούσματα, οι αναφορές, τα διαβάσματα σου, οι συναναστροφές, τα βιώματα σου. Όλα αυτά σε διαμορφώνουν. Βέβαια, πάντα υπάρχει μια προδιάθεση, που έχει να κάνει περισσότερο με την ευαισθησία, τη φαντασία, τον εσωτερικό κόσμο, τις αδυναμίες, τις δυνατότητες της έκφρασης, όλα αυτά. Υπάρχουν κάποιες ιδιαιτερότητες, που αν καλλιεργηθούν, μπορεί μέσα απ' αυτές, να ξεπηδήσει κάποιο ταλέντο.

       Ηθοποιός σημαίνει τελικά «φως» όπως τραγούδαγε κάποτε ο Δημήτρης Χορν ή μόλις σβήνουν οι προβολείς, σβήνει αυτόματα κι αυτό;

Έχω την αίσθηση, ότι αυτό που λάμπει πάνω στη σκηνή, είναι το σκοτάδι που έχει μέσα του ο κάθε ηθοποιός. Είναι αυτό το ακατέργαστο κομμάτι που αναδεικνύεται κατά την διάρκεια των προβών ή της έρευνας μέσα στο έργο. Πρέπει να το βρει, να το δουλέψει αυτό το ακατέργαστο κομμάτι και να το αφήσει να παίξει το ρόλο. Επομένως αυτή η δυνατότητα δεν ακυρώνεται ποτέ, ούτε είναι κάτι που αναβοσβήνει σαν φως...απλά υπάρχει. Αυτή η δυνατότητα να φωτίζεις τους ρόλους με το ακατέργαστο υλικό σου, κάθε φορά βουτώντας σ' αυτό, υπάρχει και πρέπει διαρκώς, να καλλιεργείται από τον ηθοποιό. Έτσι ώστε να μπορεί να εκπέμπει φως πάνω στη σκηνή.

       Έχεις ασχοληθεί σχεδόν με όλα τα μέσα που αναδεικνύουν τη δουλειά ενός ηθοποιού: θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση και για πολλά χρόνια ραδιόφωνο σε μερικούς από τους πιο γνωστούς ραδιοφωνικούς σταθμούς (ΑΘΗΝΑ 9.84, LOVE RADIO κ.λ.π.). Ποιο απ’ όλα αγαπάς πιο πολύ και γιατί;

Αγαπάω πιο πολύ το θέατρο. Αυτή είναι η δουλειά μου. Αγνό παρθένο μαλλί χαχα...αυτό είναι για μένα το θέατρο. Απλό, λιτό, μπορεί να εμφανιστεί παντού. Η τέχνη του εφήμερου είναι συγκλονιστική. Ο κινηματογράφος κι η τηλεόραση είναι πολύ ενδιαφέροντα πεδία κι αυτά, αλλά μου προκαλεί μια αμηχανία αυτή η απόσταση με το κοινό. Όλες αυτές οι παρεμβάσεις των τεχνικών, όλο αυτό το background το υποστηρικτικό, το οποίο δεν το ελέγχω κακά τα ψέματα, μου δημιουργεί μια απόσταση από το κοινό κι από τον εαυτό μου και νομίζω ότι γι΄ αυτό νιώθω πιο μακριά μου αυτούς τους δύο χώρους. Το ραδιόφωνο τώρα, τι να πω γι' αυτό το μέσο...έχω κάνει όπως ξέρεις πολύ καλά πολλά χρόνια ραδιόφωνο...17 χρόνια...και μόνο ότι αυτό που έκανα εγώ τουλάχιστον, είχε να κάνει με τη μουσική, που για μένα είναι πως να το πω...δεν μπορώ να ζήσω χωρίς μουσική, καταλαβαίνεις ότι το καθιστά έναν μεγάλο έρωτα. Παρόλα αυτά επιλέγω πρώτα το θέατρο γιατί έχει μια απλότητα, ένα βάθος και μια ουσία που εμένα μ' ενδιαφέρει πιο πολύ σαν άνθρωπο. Αυτό που λένε ότι το θέατρο είναι του ηθοποιού είναι αλήθεια, σε σχέση με το αποτέλεσμα που υπάρχει στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, το οποίο ελέγχεται περισσότερο από το σκηνοθέτη, όχι ότι δεν παίζει ρόλο κι ο ηθοποιός, φυσικά παίζει και μάλιστα πολύ σημαντικό ρόλο. Επίσης, δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάποια διαφορά στην υποκριτική ανάλογα το μέσο, παίζει ρόλο πως θα διαχειριστείς την ενέργεια σου στο πλατό. Αυτό τώρα μπορεί να μην έχουμε τη δυνατότητα στην Ελλάδα να το πολυασκήσουμε. Στην πραγματικότητα πάντως η υποκριτική είναι μία κι η αναζήτηση της αλήθειας έχει ένα συγκεκριμένο τρόπο.

  
   Θα παρουσίαζες ποτέ τηλεοπτικό σόου ή εκπομπή μαγειρικής αντίστοιχα, όπως έχει γίνει της μόδας τελευταία να κάνουν γνωστοί ή και λιγότερο γνωστοί συνάδελφοι σου;

Εκπομπή μαγειρικής σίγουρα δεν θα παρουσίαζα! Αρχικά γιατί δεν μπορώ να ξεχωρίσω τον μαϊντανό από το σέλινο και επειδή ως επί το πλείστον, δεν μου αρέσουν καθόλου αυτές οι εκπομπές. Ούτε τις βλέπω ποτέ κι απορώ κιόλας πως ο κόσμος ασχολείται. Τώρα όσον αφορά το τηλεοπτικό σόου, ούτε κι αυτό είναι κάτι που με εκφράζει. Έχω κάνει τηλεόραση παλιά, πολύ πριν βγουν οι αντίστοιχες, σημερινές εκπομπές reality, έχω κάνει έναν διαγωνισμό μουσικών συγκροτημάτων από όλη την Ελλάδα, που είχε μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί συμμετείχαν παιδιά απ' όλη την χώρα, τα οποία μοιράζονταν τις σκέψεις τους, τα όνειρα τους κ.λ.π.. Με τους σημερινούς όρους δεν θα έκανα τέτοιου είδους σόου. Θα έκανα όμως εκπομπή στην τηλεόραση, με κάποιο θέμα που θα μου άρεσε εμένα. Θα έκανα παραδείγματος χάριν μια εκπομπή για το θέατρο δρόμου. Για το πως παρουσιάζεται η Τέχνη γενικότερα στο δρόμο ας πούμε, μου αρέσει αυτό το concept. Μου αρέσει η έκφραση στον δημόσιο χώρο και θα ήθελα ν΄ αναδείξω τις πτυχές της. Έχει ένα στοιχείο έκπληξης όλη αυτή η δημόσια καλλιτεχνική δραστηριότητα. 























     
      Πιστεύεις ότι όσο πιο πολύ «ανεβαίνει» κάποιος στο καλλιτεχνικό στερέωμα τόσο περισσότερα είναι τα πυρά που δέχεται, από τον Τύπο, τους κριτικούς, το κοινό ή αυτό είναι ένας βολικός μύθος, κάτι σαν ασυλία ας πούμε, για να προστατεύονται πίσω απ’ αυτό, άνθρωποι που “επαναπαύονται» στις δάφνες τους και από ένα σημείο και μετά,  απλώς συντηρούν το κασέ τους;

Και μόνο έτσι όπως το θέτεις... “καλλιτεχνικό στερέωμα” & “τύπος”... όλα αυτά από μόνα τους είναι αξίες συστημικές. Δεν μπορείς να μπεις σ' ένα τέτοιο πλαίσιο, όπως το διατυπώνεις, χωρίς να εκφράζεις αυτό το σύστημα, δεν γίνεται. Τώρα, όσον αφορά όλους αυτούς τους ανθρώπους που στηρίζουν αυτήν την κατάσταση, νομίζω ότι έχουν άμεση σχέση και με τον τύπο, που επίσης υποστηρίζει αυτήν την κατάσταση. Ξέρεις πόσοι μεγαλοεκδότες, έχουν δικούς τους χώρους, έχουν τηλεοπτικούς σταθμούς και τα λοιπά; Υπάρχει ένα τεράστιο κανάλι επικοινωνίας μεταξύ της τέχνης, έτσι όπως παρουσιάζεται στις μεγάλες σκηνές, ή στην τηλεόραση με τον τύπο, που επίσης διευθύνει αυτούς τους χώρους, με αποτέλεσμα να συμφέρει, να προβάλλονται οι άνθρωποι, που εντάσσονται σ' αυτό το “καλλιτεχνικό στερέωμα”. Αυτό εξαργυρώνεται μετά με την αναγνωρισιμότητα, τα εισιτήρια και ούτω καθεξής . Τώρα, το κατά πόσο ο καθένας απ' αυτούς τους καλλιτέχνες επαναπαύεται στις δάφνες του, είναι δικό του θέμα. Γενικά πάντως, θεωρώ ότι οι “περσόνες”, έτσι όπως διαμορφώνονται από τα διάφορα συστήματα του τύπου, εμποδίζουν στην πραγματικότητα τον θεατή, να επικοινωνήσει με το έργο στο σύνολο του. Αν κάποιον μεγάλο, αναγνωρίσιμο ηθοποιό δεν τον ενδιαφέρει αυτό κι απλώς ανακυκλώνει την εικόνα του κι εξαργυρώνει το συμβόλαιο με το κοινό σε εισιτήρια, αυτό είναι δικό του ζήτημα. Δεν θέλω να είμαι καχύποπτη με τους ανθρώπους, είτε έχουν επιτυχία , είτε όχι στο χώρο. Είναι δικό τους ζήτημα πιστεύω πως διαχειρίζονται την εικόνα τους, για μένα καθαρά καλλιτεχνικό.

   Παρακολουθείς τα διάφορα Φεστιβάλ που πραγματοποιούνται ανά την Ελλάδα; Πιστεύεις ότι ένα μέρος με τεράστια ιστορία και κύρος, όπως παραδείγματος χάριν η Επίδαυρος, παρουσιάζει κάθε χρόνο παραστάσεις με καλλιτεχνικά κριτήρια και μόνο ή παίζονται κι άλλα παιχνίδια πίσω από την εκάστοτε επιλογή;

Και τα δύο. Θεωρώ ότι ειδικά το τελευταίο διάστημα το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, ανοίγεται σε πειραματισμούς. Οπωσδήποτε παίζουν ρόλο κι άλλα πράγματα, όπως οι δημόσιες σχέσεις των σκηνοθετών, των παραγωγών. Όλα αυτά είναι μαζί. Πιστεύω ότι υπάρχει η ανάγκη για καινούργιους τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης στα φεστιβάλ κι από εκεί και πέρα, το ποιοι θίασοι μπορούν να εκφράσουν αυτήν την ανάγκη, είναι θέμα και δημοσίων σχέσεων. Θα βρεις όμως πάντα ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους και πραγματικά αξιόλογα σχήματα, για να αναλάβουν αυτήν την ευθύνη.

                   Θεωρείς τους Έλληνες καλλιτέχνες αρκετά ακτιβιστές;

Αν εννοείς ότι οι περισσότεροι δουλεύουμε εθελοντικά...τότε ναι είναι από τη φύση τους ακτιβιστές οι καλλιτέχνες (εδώ γελάσαμε γλυκόπικρα κι οι δυο μας!!!)...Υπάρχει ένα κομμάτι, δεν ξέρω αν είναι μικρό ή μεγάλο, σίγουρα είναι ένα καινούργιο κομμάτι ηθοποιών, που προσπαθεί να συνδέσει τη δουλειά του και τις ανησυχίες του με τον κοινωνικό του ρόλο, ώστε να μπορεί το θέατρο, να υπηρετήσει και κάποιους άλλους σκοπούς, αλλά δεν νομίζω ότι είναι μεγάλο. Πρόσφατα σχετικά, είχε δημιουργηθεί ένα μεγάλο ζήτημα στο ΣΕΗ (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών) γιατί μια μεγάλη μερίδα ηθοποιών πίστευε ότι κάνουμε πολλές απεργίες. Υπήρχαν συνάδελφοι που μεταξύ άλλων, έθεσαν ερωτήματα του τύπου: Γιατί αφού γίνεται μια γενική απεργία να κλείσει και το θέατρο; Και γιατί να μην κλείσει λέω εγώ. Δεν είναι εργαζόμενος ο ηθοποιός; Πρώτα απ' όλα δεν ασκείς ένα λειτούργημα; Η απάντηση σ' αυτό ήταν “μα τα μπαρ, δεν κλείνουν τα μπαρ”. Μα δεν είναι μπαρ το θέατρο. Δεν αντιλαμβάνονται πολλοί τη συμβολή του θεάτρου και του καλλιτέχνη στη μάχη του εργαζόμενου, για ένα καλύτερο αύριο. Και στο χαλυβουργό θα κατέβεις...θα πάρεις το θίασο σου και θα παίξεις εκείνη τη μέρα, για να δείξεις ότι είσαι αλληλέγγυος. Για να δείξεις ότι δεν είσαι διαφορετικός, δεν είσαι καλύτερος, δεν είσαι κάτι ξεχωριστό. Εξάλλου περισσότερο θάρρος θα πάρει ο εργαζόμενος στους αγώνες του, αν δει επώνυμους καλλιτέχνες μαζί του στο δρόμο, από το να δει κάποιο πολιτικό. Αν δεν αντιλαμβάνεσαι αυτή τη σχέση του θεάτρου, μ' αυτό που γίνεται γύρω, έχουμε χρόνια μπροστά μας, για να μπορούμε να μιλήσουμε για ακτιβισμό. Υπάρχει πάντως μια μερίδα καλλιτεχνών, που κάνει φιλότιμες προσπάθειες, να δέσει τη σχέση του θεάτρου με το όλο. 

         Ποιο είναι κατά τη γνώμη σου, το μεγαλύτερο πρόβλημα αυτή τη στιγμή για τους ηθοποιούς, που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα;

Τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η ανεργία και το πως θα διεκδικήσουμε μια καλύτερη σχέση με τα θέατρα τα οποία συνεργαζόμαστε, γιατί από τότε που άρχισαν να καταργούνται σιγά-σιγά οι συμβάσεις, ο καθένας δουλεύει με ότι όρους του θέσουν κι αυτό είναι δύσκολο. Επίσης, ένα άλλο δύσκολο κομμάτι, είναι να καταφέρουμε όλοι εμείς οι ηθοποιοί, να έχουμε σε όλες αυτές τις διεκδικήσεις μας, ένα κοινό κείμενο. Είναι πολύ δύσκολο, σ' έναν χώρο που υπάρχουν πολλές διαφοροποιήσεις. Μπορεί να είσαι απλά ηθοποιός, να είσαι ηθοποιός-αφεντικό, ή να είσαι εργοδότης, ή εργοδότης-θιασάρχης-αφεντικό, ή εργοδότης-πρωταγωνιστής, Είναι ακόμα πολύ δύσκολο, να βρεθούμε όλοι κάτω από ένα ίδιο κείμενο, ώστε να διεκδικήσουμε καλύτερες συνθήκες για τη δουλειά μας.







  Έχεις πρότυπα; Υπάρχουν προσωπικότητες αυτήν την στιγμή, εγχώρια ή διεθνώς, που σε εμπνέουν με τη στάση τους, καλλιτεχνική ή γενικότερη;

Δεν έχω κάποια πρότυπα. Είναι όλα μέσα στο κεφάλι μου. Μουσικοί, συγγραφείς, παλιοί, καινούργιοι. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω, δεν μου βγαίνει αυθόρμητα. Με εμπνέουν οι άνθρωποι που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους σε κάποιους σκοπούς και έχουν κοινωνικές ευαισθησίες. Δεν είναι απαραίτητα επώνυμοι, μπορεί να είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Οι δάσκαλοι του γιου μου παραδείγματος χάριν, που είναι ένα αυτιστικό παιδάκι και του αφιερώνουν χρόνο, ιδέες, τη φροντίδα τους. Απλοί άνθρωποι, που συνεχίζουν να παλεύουν με ανθρωπιά μέσα τους....με ανθρωπιά...κυρίως αυτό…


     Ζούμε σε μια εποχή που οι διαδικτυακοί όροι: selfies, like, ignore, accept, relationship status κ.λ.π. καθορίζουν τον νέο τρόπο επικοινωνίας, όχι μόνο στο internet, αλλά και σε κάθε άλλη έκφανση της καθημερινότητας μας. Σε τρομάζει αυτό ή είσαι απόλυτα εξοικειωμένη με τη νέα τάξη πραγμάτων;

Εμένα δεν με τρομάζει αυτό, γιατί είμαι "παλιά"! Έχω προλάβει τα ελληνικά «καθαρά» από ξένους όρους. Τα χρησιμοποιώ κι εγώ, στο facebook και γενικότερα στο διαδίκτυο, κάνοντας πολλές φορές και λίγο χιούμορ, γύρω από όλο αυτό. Σε όλες τις γλώσσες υπάρχουν στοιχεία κι από άλλες γλώσσες. Βέβαια, καλό είναι να μην ενθαρρύνονται οι νέοι σ' έναν τέτοιο τρόπο έκφρασης. Γιατί τους φτωχαίνει πάρα πολύ την κριτική σκέψη, τον σωστό λόγο, την έκφραση και κυρίως την ορθογραφία. Το βλέπω, επειδή έχω δουλέψει με παιδιά πολύ νεαρής ηλικίας, σε θεατρικά προγράμματα και όντως υπάρχει πρόβλημα. Όλη αυτή η υπερβολική χρήση της τεχνολογίας και όλοι αυτοί οι όροι που έχουν αντικαταστήσει την παλιότερη αργκό, δηλαδή μέσα στο πλαίσιο αυτής της ποπ κουλτούρας αντικαταστάθηκαν κάποιες εκφράσεις με τις αγγλικούρες. Όλα αυτά έχουν φτωχύνει τη σκέψη τους και φυσικά την ορθογραφία. Θα έπρεπε ίσως να διαβάζουν οι νέοι, περισσότερα εξωσχολικά βιβλία και να γράφουν, ώστε να μην τους τρομάξει στο μέλλον, όλο αυτό το “κενό”.

        Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο, επιστημονικά αποδεδειγμένο μάλιστα, ότι πολλοί άνθρωποι – κυρίως νεαρής ηλικίας – είναι σε τέτοιο βαθμό εξαρτημένοι από την ψηφιακή τους εικόνα, που αντιμετωπίζονται ως βαριά εθισμένοι. Μπορεί το θέατρο ή οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης, να βοηθήσει στην «επανένταξη» αυτών των ατόμων, στον πραγματικό κόσμο;

Ναι...αυτό σημαίνει μοναξιά για τους νέους ανθρώπους, για όλους τους ανθρώπους δηλαδή, δεν τίθεται θέμα ηλικίας. Το θέατρο αν μπορεί να σε βγάλει απ' αυτή την ψηφιακή απομόνωση; Ναι μπορεί να σε βγάλει, γιατί εμπεριέχει κι άλλους ανθρώπους. Το θέατρο με αφορμή ένα παραμύθι, μια ιστορία, κάτι που μπορεί να είναι φανταστικό, αλλά έχει να σου πει πράγματα αληθινά, σε βοηθάει να έρθεις σ' επαφή με τον πραγματικό σου εαυτό, όχι μ’ αυτό που νομίζεις ότι είσαι ή που θέλεις να βλέπουν οι άλλοι ότι είσαι. Επομένως σε βοηθάει να ενταχθείς όχι στον πραγματικό κόσμο, όπως τον βλέπουμε και τον ζούμε, απ' τον οποίο πολλές φορές όλοι θέλουμε να ξεφύγουμε αναπτύσσοντας διάφορες εξαρτήσεις αριστερά – δεξιά, αλλά σ' εντάσσει στον κόσμο...με την έννοια της κοινωνικότητας και της επαφής.





         Έχεις πληγεί από την οικονομική κρίση ή ως καλλιτέχνης έχεις συνηθίσει στα δύσκολα;

Δεν θέλω να συνηθίσω στα δύσκολα, δεν θέλω κανένας άνθρωπος να συνηθίσει στα δύσκολα, δεν πρέπει να συνηθίσουμε στα δύσκολα. Αυτό πάνε να μας κάνουν. Να συνηθίσουμε με 300 ευρώ, να συνηθίσουμε με επιδόματα...όχι. Την οικονομική κρίση τη βιώνουμε όλοι μας, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο, ανάλογα με το σημείο που βρίσκεται. Πρέπει όλοι μαζί και γι' αυτό πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και στους χώρους μας και πιο έξω από τους εργασιακούς μας χώρους, ώστε να δημιουργήσουμε καλύτερες συνθήκες, να φύγουμε απ' αυτήν την δυσκολία. Απ' αυτήν την ανάγκη απλά να συνεχίζουμε και να κουτσοεπιβιώνουμε, όχι. Να βάλουμε κανούργιους όρους, όχι μόνο επιβίωσης, αλλά αξιοπρεπούς διαβίωσης και αποδοτικής εργασίας.

          Φέτος συμμετείχες σε πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους project, τα οποία όμως είχαν ως κοινό άξονα, την ενασχόληση με φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα, όπως ο ρατσισμός , η βία κατά του διαφορετικού κ.λ.π. Πιστεύεις ότι η Τέχνη μπορεί να αλλάξει, αν όχι τον κόσμο, τουλάχιστον τον μικρόκοσμο μας;

Η τέχνη είναι επανάσταση, από μόνη της. Δεν ξέρω αν μπορεί ν' αλλάξει τον κόσμο, γιατί πολλές φορές αναρωτιούνται διάφοροι “ε και τώρα μ' αυτήν την παράσταση θεωρείς ότι κάτι έκανες;” ή “μ' αυτήν την απεργία θεωρείς ότι κάτι θ΄ αλλάξει;” Ναι ενδεχομένως δεν θα αλλάξει ο κόσμος με μία παράσταση, ούτε με μία απεργία. Αλλάζουμε εμείς όμως, αλλάζει ο καθένας από μας. Επομένως αν αλλάξουμε εμείς, ε! θ' αλλάξει κι ο κόσμος. Άρα, η τέχνη οφείλει να γίνεται καθρέφτης κατά κάποιον τρόπο, μέσα από την προσωπική ματιά του κάθε καλλιτέχνη και να καθρεφτίζει αυτό που συμβαίνει τριγύρω. Παρακολουθώντας ένα θεατρικό έργο και περνώντας ευχάριστα περίπου δύο ώρες, αρχίζεις να ταυτίζεσαι ή όχι με κάποιον από τους ήρωες, με κάποιες από τις ιδέες. Ξαφνικά αρχίζεις να μαθαίνεις πως σκέφτεσαι εσύ για αυτά που συμβαίνουν. Αρχίζεις ν΄ ανακαλύπτεις κρυμμένες πτυχές σου και σιγά-σιγά παίρνεις μια θέση απέναντι στα πράγματα... “ Α εγώ δεν θα το έκανα έτσι, θα το έκανα αλλιώς...” κ.λ.π. Αρχίζεις να μαθαίνεις τον εαυτό σου και τι απόσταση έχεις εσύ, από το ένα ή το άλλο ζήτημα. Αυτό είναι το φοβερό με την τέχνη...ότι σε μαθαίνει να σκέφτεσαι κι αυτό είναι το πιο επικίνδυνο. Γι΄ αυτό η τέχνη είναι επανάσταση!

     Παρακολουθείς τις πολιτικές εξελίξεις; Τι σε θυμώνει περισσότερο στους σύγχρονους πολιτικούς; Το ψέμα, η απληστία, η έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας, όλα αυτά μαζί; Μήπως τελικά το «κοστούμι» της εξουσίας, ασχέτως ποιος το φοράει κάθε φορά, είναι από μόνο του «νοσογόνο»;

Λέει κάπου ο Ευριπίδης “δεν υπάρχει εξουσία χωρίς μίσος”. Όντως η εξουσία έχει κάτι που αρρωσταίνει. Πόσα έργα άλλωστε μιλούν για την αλαζονεία της εξουσίας και την τιμωρία που συνήθως ακολουθεί. Αλλά δεν αλλοιώνει μόνο αυτούς που την ασκούν, έτσι όπως την έχουμε δει να ασκείται μέχρι σήμερα τουλάχιστον, αλλά αλλοιώνει και τους υπόλοιπους, που είναι από δίπλα της. Δεν είναι μια άρρωστη κατάσταση μόνο γι΄ αυτούς που προσπαθούν να την ασκήσουν, εκμεταλλευόμενοι μια θέση κι όλα τα οφέλη που απορρέουν απ' αυτή, αλλά και για όλους αυτούς που την κολακεύουν, προσπαθούν να είναι εντάξει μ' αυτήν. Πολλές φορές το κάνουν κι ασυνείδητα, λόγω στρεβλής εκπαίδευσης. Το παιδάκι που έρχεται και μου λέει “κυρία ο τάδε μασάει τσίχλα”, επειδή νομίζει ότι εγώ έχω μια εξουσία και θα του πω μπράβο. Τι κάνεις σ' αυτήν την περίπτωση; Το μαλώνεις, το επιβραβεύεις; Του μαθαίνεις να τα' χει καλά με όλους; Το ζήτημα είναι πως μπορούμε ν' αλλάξουμε αυτό το μοντέλο. Γιατί πρέπει σ' όλο τον κόσμο να υπάρχουν άνθρωποι που την ασκούν και οι υπόλοιποι που απλά την υφίστανται, πάντα από τη θέση του κατατρεγμένου; Γιατί να υπάρχει πάντα αυτή η ανισότητα; Και τι είναι η εξουσία; Μια μάσκα που αν την βγάλεις, δεν υπάρχει τίποτα από πίσω, κενό. Εσύ το έχεις φτιάξει αυτό και το φοβάσαι και του δίνεις αξία. Βγάλε τη μάσκα, βάλε τις πραγματικές δυνάμεις στη θέση τους, βρες τα και με τους άλλους ανθρώπους, που έχουν τις ίδιες ανάγκες και τις ίδιες αναζητήσεις κι ας προσπαθήσουμε όλοι μαζί, ν' αλλάξουμε αυτό το μοντέλο, με κάτι πιο φιλικό προς το χρήστη.

         Έχεις κάνει ή θα έκανες γυμνό στο θέατρο;

Έχω παίξει γυμνόστηθη την Κασσάνδρα. Γενικά δεν είμαι σεμνότυφη. Δεν με απασχολεί τόσο το γυμνό ως ταμπού ας πούμε. Είναι ωραίο το ανθρώπινο σώμα, έχει κάτι ζωώδες, μπορεί να φωτίσει κάτι ιδιαίτερο, εξαρτάται πως το δικαιολογείς μέσα σ' ένα έργο και τι ακριβώς θέλεις να δώσεις. Μπορεί να είναι ωραίο το γυμνό στο θέατρο. Άμεσο, ξερό, χωρίς εικαστικές παρεμβάσεις. Είμαι ανοιχτή γενικά (όχι σε προτάσεις χαχα!!!). Εννοώ, ότι θα μπορούσε να είναι ωραίο, αυτό ήθελα να πω.

        Έχεις ρόλους ή θεατρικές ηρωίδες φετίχ, που θα ήθελες οπωσδήποτε να σου δοθεί η ευκαιρία να ερμηνεύσεις; 

Όχι δεν έχω κάποια ηρωίδα φετίχ. Με ενδιαφέρουν τα έργα πάντοτε. Εξάλλου, δεν μου αρέσει το πρωταγωνιστικό-κεντρικό θέατρο. Πιστεύω ότι όλοι οι ηθοποιοί που παίρνουν μέρος σε μια παράσταση, πρέπει με κάποιον τρόπο να ερμηνεύσουν το έργο. Ο τάδε ρόλος ή ο δείνα ρόλος είναι κι αυτός κομμάτι της παράστασης. Όπως ανέφερα και νωρίτερα οι πολλές “περσόνες” στο θέατρο, πολλές φορές εμποδίζουν το θεατή, να επικοινωνήσει ουσιαστικά με το έργο. Επομένως, για ποιο λόγο να ξεχωρίζουν περισσότερο κάποιοι ρόλοι, για να πει κάποιος “ξέρεις έπαιξα αυτό το ρόλο”; Προτιμώ το μη πρωταγωνιστικό-κεντρικό θέατρο, που όλοι προσφέρουν τα ίδια και βλέπουν τους ρόλους ισότιμα, έτσι όπως προκύπτουν μέσα από το ίδιο το έργο.




Σου αρέσουν τα ταξίδια; 
Πιστεύεις ότι βοηθάνε έναν καλλιτέχνη να εξελιχθεί,
προσφέροντας του εικόνες κι εμπειρίες έξω και πέρα 
από την δική του καθημερινότητα;
    


     Θεωρώ, ότι τα ταξίδια γενικά βοηθούν όλο τον κόσμο να εξελιχθεί, όχι μόνο τους καλλιτέχνες. Εξαρτάται βέβαια και πως αντιλαμβάνεσαι την έννοια ταξίδι. Αν κάθεσαι όλη μέρα σε μια πισίνα π.χ., δεν έχω πάει βέβαια πολλά τέτοια ταξίδια, για να γνωρίζω ακριβώς τι βλέπεις εκεί...χαχα...Αν μπερδεύεσαι με τον κόσμο, ψάχνεσαι, είσαι ανοιχτός στο διαφορετικό...να κοίτα εμείς καθόμαστε στο Μοναστηράκι και μέσω της μουσικής υπόκρουσης των παραδοσιακών μικρομάγαζων μεταφερθήκαμε...στον αραβικό κόσμο χαχα...κάπως έτσι διευρύνονται οι ορίζοντες σου, εμπλουτίζονται οι εμπειρίες σου, αλλά πιστεύω, ότι έχει να κάνει με όλους τους ανθρώπους αυτό, καλλιτέχνες ή μη.



     Είσαι υπέρ των «μοντερνισμών» στη μεταφορά μεγάλων κλασικών έργων ή τραγωδιών στο θέατρο ή προτιμάς την πιο κλασική προσέγγιση;













Είμαι υπέρ των πειραματισμών. Έχουμε λάβει όλοι μια “ακαδημαϊκή” ας πούμε μόρφωση γύρω από το θέατρο μέσω των σπουδών μας στις διάφορες δραματικές σχολές κι απ' εκεί και πέρα μένει ο πειραματισμός. Ο “μοντερνισμός” όχι, δεν μου αρέσει αυτή η έκφραση, ούτε σαν λέξη, ούτε σαν έννοια. Συνήθως χρησιμοποιείται, όταν θέλουμε να πούμε ότι κάποιος αδικαιολόγητα, εκσυγχρονίζει κάτι . Δεν με αφορά αυτό. Πειραματισμός ναι. Οφείλουμε και τα κλασικά κείμενα, να τα βλέπουμε κάθε φορά με καινούργιο μάτι, ανάλογα και με το τι συμβαίνει γύρω μας. Κατά τη γνώμη μου κάθε δέκα χρόνια θα έπρεπε να ανεβαίνει η Ορέστεια, ο Άμλετ, επειδή πρόκειται για τεράστια κείμενα, που πρέπει να ξαναδιαβάζονται μέσα από ένα άλλο δημιουργικό πρίσμα. Τη σημερινή εποχή με την τηλεόραση να κάνει focus στο ματωμένο σανδαλάκι ενός παιδιού στην Συρία, σίγουρα δεν θα “ξαναγράψει” κάποιος τους Πέρσες π.χ., αλλά θα βρεις έναν άλλο τρόπο, να δουλέψεις αυτά που μπορεί να ακούγονται ρητορικά σε ένα κλασικό κείμενο σήμερα. Αυτό είναι μια πρόκληση από μόνο του. Αυτά τα μεγάλα κείμενα σου προσφέρουν δρόμους να σκεφτείς, δεν σ' εγκλωβίζουν απλώς σε μια εικόνα. Η εικόνα μπορεί να σε εγκλωβίσει εκεί και να σ' αφήσει κι αβοήθητο στο παραπέρα, ενώ μέσα σ' αυτά τα έργα τίθενται ερωτήματα, τα οποία ενδεχομένως εμπεριέχουν και τις απαντήσεις. Είναι πιο ουσιαστική η δουλειά που έχεις να κάνεις στο κλασικό έργο, ειδικά αν καταφέρεις να το δεις με μια εντελώς καινούργια, σύγχρονη ματιά.


          Το καλοκαίρι είναι η εποχή που οι περισσότεροι καλλιτέχνες είτε παίζουν σε διάφορες παραγωγές, είτε ετοιμάζονται για την νέα θεατρική σεζόν, ή γιατί όχι και τα δύο ταυτόχρονα. Εσύ, σε τι φάση βρίσκεσαι δημιουργικά; Μίλησε μας λίγο για τα άμεσα καλλιτεχνικά σου σχέδια.

Το χειμώνα θα συνεργαστώ με το θέατρο ΣΗΜΕΙΟ, σε δύο παραγωγές. Η μία φέρει τον τίτλο UNDER και είναι μια παράσταση ακτιβιστικού χαρακτήρα σε σκηνοθεσία Νίκου Διαμαντή, βασισμένη σε διάφορες μαρτυρίες προσφύγων.  Σκοπός της είναι, να προσεγγίσει τον μετανάστη σήμερα, χωρίς να είναι η ιστορία ενός συγκεκριμένου ανθρώπου. Πρόκειται για σπαράγματα λόγων, ιδεών, εικόνων. Πως ζει ένας μετανάστης, πως τον βλέπουν οι Έλληνες...Ιδανικά θα θέλαμε να συνδυαστεί όλο αυτό με μια συζήτηση στο τέλος κάθε παράστασης με διάφορους φορείς και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, που θα μας παρουσιάσουν το έργο τους ή την όποια δράση τους πάντα σε σχέση με το μείζον θέμα της μετανάστευσης ή τον άνθρωπο γενικότερα και τους λόγους κατ' επέκταση, που μπορεί κάποιος να βρεθεί ξαφνικά στο περιθώριο κ.τ.λ. Θα συμμετέχω επίσης στην Νεανική Σκηνή του θεάτρου ΣΗΜΕΙΟ, μ' ένα κλασικό έργο, την Ερωφίλλη του Χορτάτση, το οποίο θα σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Αδάμης. Πιθανότατα θα συνεχίσω και κάποια εκπαιδευτικά προγράμματα, που έχουν σχέση με το θέατρο, όσο αντέχω φυσικά και όσο ο περιορισμένος μου χρόνος, μου το επιτρέπει και ελπίζουμε ο χειμώνας να είναι ωραίος και δημιουργικός, τόσο για μας, όσο και για τον κόσμο που θα μοιραστεί μαζί μας κάποιους προβληματισμούς γύρω από σημαντικά θέματα, όπως αυτό της μετανάστευσης.  Να εξοικειωθούμε λίγο με τους λόγους και τις ανάγκες, που εξωθούν αυτούς τους ανθρώπους, να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Να προσπαθήσουμε, να μπούμε έστω για λίγο στην ψυχολογία τους – αδύνατον βέβαια, είναι ύβρις απέναντι στο δράμα τους αυτό που λέω – αλλά καταλαβαίνετε τι εννοώ. Από την άλλη υπάρχει κι η Ερωφίλλη, ένα πολυδιάστατο, κλασικό έργο, που ξεκινάει σαν Ρωμαίος & Ιουλιέτα, συνεχίζει σαν 'Αμλετ και καταλήγει σαν ένα έργο εκδίκησης του λαού, απέναντι σ' ένα “κακό” βασιλιά (αναφορές στην Αντιγόνη), καλύπτοντας όλη την γκάμα των ανθρώπινων συναισθημάτων κι αδυναμιών. Μακάρι μέσω της δημιουργικής έκφρασης, αυτός ο χειμώνας να είναι κάπως καλύτερος, για όλους μας, κυρίως σ' επίπεδο κοινωνικής συνοχής και συνεργασίας.










Ήταν πολύ ενδιαφέρον και διαφωτιστικό το ταξίδι που κάναμε με την Έλενα στο πολυπολιτισμικό "σύμπαν" της Πλατείας Μοναστηρακίου και σ' όλα τα στέκια της...γνωστά κι αγαπημένα...προς το παρόν ανόθευτα...

Όπως είπε κι η ίδια "το φως του ηθοποιού, που ακτινοβολεί στη σκηνή, δεν είναι τίποτα άλλο από το καλοδουλεμένο του σκοτάδι..."

Το παιχνίδι της ζωής, για την Έλενα Αρβανίτη παίζεται πάντα στις αντιθέσεις...ή καλύτερα στις ετερόκλητες συνθέσεις...

Ευχαριστούμε πολύ την καφετέρια "JAMES JOYCE" (Άστιγγος 12 - Μοναστηράκι) για την ευγενική φιλοξενία.







ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

H Έλενα Αρβανίτη γεννήθηκε στην Αθήνα.
Σπούδασε στο Πολιτικό Νομικής και Θέατρο στην Σχολή Βεάκη (1996). Εργάστηκε ως παραγωγός ραδιοφώνου στους σταθμούς Sky, Αθήνα 9.84, Love Radio καθώς και στην τηλεόραση (ΕΤ1-ΕΤ2) ως παρουσιάστρια μουσικών εκπομπών.

Επαιξε στα έργα: Βόυτσεκ,Ατρείδες,Χορωδείον,Ηλέκτρα,San pseftiko (Θέατρο της Ανοιξης-Γ.Μαργαρίτης) Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας,Ρωμαίος και Ιουλιέτα, Όρνιθες, Άνθρωπος εν Πολέμω (Παιδική Αυλαία-Γ.Καλατζόπουλος) Ξυλένια Κούκλα, Σίτος αυτός ο Μεγάλος μικρός (Μαγικές Σβούρες – Δ.Αδάμης), Πλάτες στα Σκουπίδια (Κίμωνας Ρηγόπουλος) Εξόριστοι, Μήδεια, Όταν δεν ήξερε τίποτα ο ένας για τον άλλον, Μουσείο Ανθρώπινης Συμπεριφοράς (Θέατρο Σημείο-Νίκος Διαμαντής).


Κινηματογραφικά έχει συνεργαστεί με τους Δ.Παναγιωτάτο, Γ.Ζώη, Στέργιο Νιζήρη, Φωκ.Μπόγρη. Συνεργάζεται με εκδοτικό οίκο σε προγράμματα για  το θέατρο στην εκπαίδευση και το θεατρικό παιχνίδι.



___________________________

ΤΗ ΣΤΗΛΗ ΓΡΑΦΕΙ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΤΑΙ 
Η ΛΙΛΑ ΠΑΠΑΠΑΣΧΟΥ




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου