ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΟΣΑ ΠΕΦΤΕΙ Η ΣΚΙΑ, ΝΙΚΟΣ ΕΡΗΝΑΚΗΣ

ΝΙΚΟΣ ΕΡΗΝΑΚΗΣ

ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΟΣΑ ΠΕΦΤΕΙ Η ΣΚΙΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ

 Του Γιώργου Λίλλη*

 Όταν διάβασα πρώτη φορά ποίηση του Ερηνάκη, την συλλογή, " Σύντομα όλα θα καίγονται και θα φωτίζουν τα μάτια σου", από τις εκδόσεις Ροές, ανακάλυψα όχι μια σπουδαία πένα, αλλά και έναν συνοδοιπόρο που είχαμε τις ίδιες καλλιτεχνικές και υπαρξιακές ανησυχίες και που μέσα στα γραπτά μας, φαινόταν ξεκάθαρα αυτή η συγγένεια. Εκείνος είχε βγάλει το πρώτο του βιβλίο το 2009, ενώ εγώ ένα χρόνο πριν τα Όρια του λαβύρινθου, ένα βιβλίο εμπνευσμένο από την σύγχρονη πραγματικότητα, με στίχους θα έλεγα σκληρούς, αφήνοντας πίσω τον λυρισμό των προηγούμενων βιβλίων μου. Σ΄ αυτά τα δυο βιβλία υπάρχουν εκλεκτικές συγγένειες, αλλά όχι επιρροές. Ο καθένας μας στόχευε να μιλήσει για την κοινωνία και τα προβλήματα που μας απασχολούσαν. Μετά ήρθε η κρίση και τα σάρωσε όλα, επιβεβαιώνοντας τους στίχους που είχαμε γράψει. Εγώ κατόπιν έγραψα μερικά πολύ προσωπικά ποιήματα το 2010, τα οποία εκδόθηκαν το 2012 στην συλλογή Μικρή διαθήκη και από τότε δεν έγραψα άλλο ποίηση. Ο Ερηνάκης συνέχισε τις αναζητήσεις του και πρόσφατα έκδωσε την συλλογή "Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά". Ένα βιβλίο που με συγκλόνισε για την αμεσότητα και το καθαρό βλέμμα πάνω στον κόσμο. Ήμουν σίγουρος πως ο Ερηνάκης δεν θα επαναπαυτεί στην επιτυχία του προηγούμενου βιβλίου και πως δεν θα τον έτρωγε η έπαρση, όπως μερικούς πολυβραβευμένους νέους ποιητές, που καβάλησαν το καλάμι ες βάρος της τέχνης τους. Γιατί η ποίηση είναι μια τέχνη ταπεινή και χρειάζεται δουλειά σκαπανέα για να φτάσεις έστω σ΄ αυτό που έλεγε ο Καβάφης ως πρώτο σκαλί. Κι αν φτάσουμε ποτέ. Αλλά αυτό δεν είμαστε σε θέση εμείς να το κρίνουμε. Μόνο ο χρόνος. Διαβάζοντας τα καινούργια ποιήματα του Ερηνάκη, όχι μόνο πήρα θάρρος, μαθαίνοντας από αυτόν, αλλά βρήκα ξανά το σθένος να αρχίσω να γράφω πάλι ποίηση. Το δηλώνω αυτό γιατί είναι δίκαιο να μιλάμε αληθινά και να μην είμαστε λειψοί όταν θέλουμε να επαινέσουμε κάποιον ομότεχνο, πράγμα που δυστυχώς συμβαίνει σπάνια. Αυτά ως προς τον πρόλογο. Και συγχωρέστε μου την μακρηγορία, αλλά ήταν αναγκαίο να μιλήσω για την σχέση μου με την ποίηση αυτού του αξιόλογου ποιητή που ζει στο Λονδίνο και που δεν έχω γνωρίσει ποτέ προσωπικά, κι όμως μας συνδέουν τόσα πολλά.

  Η συλλογή "Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά", είναι μια φιλοσοφική αναζήτηση της ουσίας σ΄ έναν κόσμο που έχει χάσει τον ρυθμό του και ταλαντεύεται επικίνδυνα.  Ο Ερηνάκης σκάβει μέσα του για να βρει τις απαραίτητες ισορροπίες, γνωρίζοντας πως μέσα μας κρύβεται η αλήθεια της ύπαρξης. Ο κόσμος δεν μας ανήκει, αλλά του ανήκουμε. Ξεχνώντας το αυτό, χάσαμε τον δρόμο μας και τώρα ψάχνουμε απεγνωσμένα να βρούμε διέξοδο:

Συναντηθήκαμε σε μια παραλογή του παραλόγου

Με όποιον είναι στον κόσμο

Μα όχι αυτού του κόσμου

Γυρεύουμε ακόμα το θεό

Που σκοντάφτει στα πόδια μας

Ξένοι της μνήμης

Πρόσωπα που κατοικούν μέσα σου

Και ποτέ δε γνώρισες

ή αυτό

Μοιχευτήκαμε

Για όσα σχεδόν θα ζήσουμε

Παρεκτραπήκαμε

Προς το μοναδικό νήμα

Μέχρι η ελευθερία να μας ικετέψει

Για όσα σπαθιά δεν κρατήσαμε

Για τη θλίψη του θαύματος

Όπως φιλιούνται οι εχθροί

Όπως αναβλύζουν τα μάτια σου μέσα από ό,τι αντικρύζω

Ο κόσμος μιας μέρα θα διαλυθεί

Όχι από εμάς αλλά για εμάς

Ο Ερηνάκης γράφει με το πάθος ενός φιλοτελιστή. Αναζητά στα μεγάλα θέματα μια προσωπική στιγμή, όπου το συναίσθημα μπορεί να υπάρξει. Η κοινωνική του ποίηση δεν ανήκει στην κατηγορία της εθνικής ποίησης που γράφτηκε στο παρελθόν, αλλά έχει ως κέντρο της τον ίδιο τον άνθρωπο και πως καταφέρνει να αντισταθεί σε ότι προσπαθεί να τον κάνει να ξεφύγει από την ουσία της πραγματικής ζωής. Είναι ένας ποιητής αναρχικός με μια ευρύτερη έννοια, που επαναστατεί σε ότι λάμπει μάχεται ενάντια σε κάθε ψεύτικο ιδεαλισμό. Επιμένει να πιστεύει στον άνθρωπο και προτρέπει να προσεγγίσουμε ξανά το όνειρο, την ποίηση, δηλαδή την υπέρβαση, τον έρωτα, την φιλοσοφία ενός τρόπου ζωής, έξω από τα πρότυπα της μάζας και της επιφάνειας. Αγαπώ την ποίησή του γι΄ αυτό τον λόγο. Μου δίνει θάρρος. Με εξοπλίζει με τα όπλα της τέχνης του για να έρθω αντιμέτωπος με την πραγματικότητα:

Κι ας πεθαίνουν οι ονειροπόλοι

Δεν πεθαίνουν ποτέ τα όνειρα

Και δεν είναι το απέραντο έξω που με φοβίζει

Μα το απέραντο μέσα

Δεν έχω παρά μόνο μια ζωή

Και σκόρπια όνειρα από τις προηγούμενες

Μα στο ύψος των ονείρων δίνεται η μάχη

*Ο Γιώργος Λίλλης γεννήθηκε στη Γερμανία το 1974. Ένα χρόνο αργότερα με την οικογένειά του εγκαθίσταται στην Ελλάδα. Στην αρχή στην Αθήνα και μετά στο Αγρίνιο, τόπο καταγωγής του, μέχρι την επιστροφή στη Γερμανία το 1996 όπου ζει και εργάζεται από τότε. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά κι έχουν παρουσιαστεί σε περιοδικά και ανθολογίες του εξωτερικού. Μεταφράσεις, ποιήματα και δοκίμιά του έχουν δημοσιευτεί και σε διάφορα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά (Ποίηση, Μανδραγόρας,Δέντρο, Ακτή, Γραφή). Επιμελείται ραδιοφωνικές εκπομπές στη Γερμανία στις οποίες παρουσιάζει Έλληνες ποιητές και μουσικούς (μεταξύ άλλων τους Νίκο Καββαδία, Νικόλα Άσιμο και Μίκη Θεοδωράκη). Έχει μεταφράσει στα ελληνικά Βισλάβα Σιμπόρσκα, Έριχ Φριντ, Λι Τάι Πε καθώς και Ινδιάνους ποιητές. Έργα του: 'Ίχνη στο χιόνι (μυθιστόρημα 2012), Μικρή διαθήκη (ποιήματα 2012)Τα όρια του λαβυρίνθου (ποιήματα, 2008), Στο σκοτάδι μετέωρος (ποιήματα, 2003), Η χώρα των κοιμώμενων υδάτων (ποιήματα, 2001), Το δέρμα της νύχτας (ποιήματα, 1999).