ΟΤΑΝ ΞΥΠΝΗΣΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ… ΙΣΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑ ΑΡΓΑ…(ARS & VITA ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ)

To «Φεστιβάλ Θεατρικές Συνθέσεις ΙΙΙ», συνεχίζεται και τον Ιούνιο στο Κέντρο Τέχνης & Πολιτισμού BETON7, αναδεικνύοντας έργα μεγάλων δραματουργών.

Την Τρίτη 10 Ιουνίου, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω μια ακόμα σκηνική σύνθεση, βασισμένη στο κατά πολλούς αριστούργημα του Ερρίκου Ίψεν «ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ». Το έργο κυκλοφόρησε στις 19 Δεκεμβρίου 1899 στην Κοπεγχάγη κι η πρώτη παρουσίαση του έγινε στο Haymarket Theatre του Λονδίνου, ενώ στην Ελλάδα ανέβηκε  για πρώτη φορά σχετικά πρόσφατα (2012) από τη Ρούλα Πατεράκη. Παρόλο που ο Νορβηγός δραματουργός ήταν σε προχωρημένη ηλικία (71 ετών) όταν το έγραψε, η φαντασία, το μυστήριο και η διάθεση πειραματισμού που το διέπει, μαρτυρούν το μεγάλο ταλέντο του Ίψεν στην σκιαγράφηση πολύπλοκων ηρώων, που υποφέρουν σιωπηλά και στο τέλος ξεσπούν με τρόπο ισοπεδωτικό, τόσο για τους ίδιους, όσο και για τους ανθρώπους που τους περιβάλλουν.

Η Σοφία Αλεξανιάν πήρε ένα μεγάλο ρίσκο σκηνοθετικά, το οποίο εν μέρει θεωρώ πως κέρδισε, δεδομένου ότι είχε ν’ αναμετρηθεί με ένα κείμενο γεμάτο συμβολισμούς και αλληγορίες, το οποίο όχι απλώς δεν απαντά στα ερωτήματα των ηρώων και κατ’ επέκταση του κοινού,  αλλά διαρκώς θέτει καινούργια. Η σκηνική σύνθεση φέρει τον τίτλο «Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί», με το «όταν» να μας προϊδεάζει, ότι αυτό θα συμβεί κάποια στιγμή και πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για το τι θα ανακαλύψουμε εκείνη την κρίσιμη ώρα για τους εαυτούς μας, εμείς οι «νεκροζώντανοι». Ο θάνατος που υπονοεί o  Ίψεν είναι χειρότερος από τον βιολογικό. Είναι ο θάνατος της ψυχής, των ονείρων και της βαθιάς, πανανθρώπινης ελπίδας,  ότι ο κόσμος μπορεί ν’ αλλάξει προς το καλύτερο.

Η σκηνοθέτιδα, σεβόμενη την αφηγηματική δομή του έργου στα περισσότερα σημεία, τοποθετεί τους δύο βασικούς  ήρωες της σ’ ένα απρόσμενα ηλιόλουστο σκανδιναβικό τοπίο, το οποίο σταδιακά γίνεται όλο και πιο απειλητικό, όλο και πιο «ανεμοδαρμένο», κυρίως λόγω της επιρροής των δύο προσώπων- καταλυτών , που εμφανίζονται στην πορεία,  του Ούλφχαϊμ και της Ιρένας. Το ζεύγος  πετυχημένος γλύπτης – απογοητευμένη σύζυγος βιώνει αναδρομικά μπροστά στα μάτια των θεατών, όλη την παρακμή του, καταλήγοντας σ’ έναν προαναγγελθέντα και συναινετικό χωρισμό. O Άρνολντ ακολουθεί τη «σκιά» της μούσας του, ανήμπορος ν’ αντισταθεί στο επικίνδυνο κάλεσμα της και η σνομπ Μάγια μεταμορφώνεται σε ορειβάτισσα, ακολουθώντας τον ζωώδη Ούλφχαϊμ στο βουνό που ποτέ δεν την πήγε ο «επίορκος» σύζυγος της.  Στο τέλος, από διαφορετικό δρόμο ο καθένας, καταλήγουν και οι δύο «ψηλά». Με διαφορετικούς συμπαίκτες πια, παίζουν το παιχνίδι της επιβίωσης, στη δική τους Μέρα της Ανάστασης. Άραγε θα καταφέρουν να δουν από εκεί όλη την ομορφιά του κόσμου;  Μην περιμένετε απόλυτες απαντήσεις στο παραπάνω, ρητορικό ερώτημα. Κανένας από τους ήρωες δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει πραγματικά τις ομορφιές του κόσμου, αφού ακόμα δεν έχουν καθαρίσει από μέσα τους, τις δικές τους «ασχήμιες».  Και οι τέσσερις έχουν χάσει από κάτι πολύτιμο, έχουν διαψευστεί απ’ αυτούς που εμπιστεύτηκαν και όταν τους συναντάμε εμείς, έχουν κουραστεί πλέον να παριστάνουν τους πολιτισμένους.

Υποκριτικά, ένιωσα να υπερτερούν οι δύο κυρίες της παράστασης - πολύ πειστική ως Μάγια η Μαρία Μανόνα και αρκούντως ατμοσφαιρική και εύθραυστη η Ιρένα της Κλεοπάτρας Εμμανουήλ – με τους δύο συμπρωταγωνιστές τους: Θάνος Καψοράχης – Άρνολντ  και Θωμάς Διακοδαυίδ-Ουλφχάϊμ, να αποδίδουν αξιοπρεπώς τους ρόλους τους, χωρίς όμως να τους έχουν «ενδυθεί» απόλυτα. Στο σύνολο της η παράσταση αποδίδει άλλοτε με κυνισμό κι άλλοτε με περισσή ευαισθησία, τις μεταπτώσεις και τις εσωτερικές αναζητήσεις των ηρώων που έπλασε με τόση οξυδέρκεια, σχεδόν δύο αιώνες πριν, ο διορατικός Ερρίκος Ίψεν, δίνοντας σε εμάς, το σύγχρονο και απαιτητικό κοινό της ψηφιακής εποχής, την ευκαιρία ν’ αναλογιστούμε σχετικά με την δική μας αφύπνιση. Όπως λέει κι η Ιρένα «Όταν εμείς οι νεκροί ξυπνήσουμε, καταλαβαίνουμε ότι δεν ζήσαμε ποτέ», γι’ αυτό καλό θα ήταν να παραμείνουμε σ’ επαφή με τις «ζωτικές μας λειτουργίες». Ίσως η πραγματική ομορφιά όλου του κόσμου, να κρύβετε μέσα μας, στο μέρος εκείνο, που χτυπάει ασταμάτητα και μας συνδέει με τη ζωή, όχι μόνο βιολογικά, αλλά και ουσιαστικά.

«ΟΤΑΝ ΞΥΠΝΗΣΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ», εύχομαι να μην είναι πια πολύ αργά…για να ζήσουμε απ’ την αρχή.

 ____________________________________________

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Θεατρικές Συνθέσεις ΙΙΙ: Χένρικ Ίψεν, «Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί»
 Για οκτώ μόνο παραστάσεις στις  2, 3, 9, 10, 16, 17, 23, 24 Ιουνίου 2014 Δευτέρα & Τρίτη

Τι θα συμβεί, αν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί;

Τι θα συμβεί όταν τέσσερις άνθρωποι ανακαλύψουν ποιοι είναι και τι ζητάνε; Όταν ανακαλύψουν ότι η ελευθερία του ενός εμποδίζει την ελευθερία του άλλου; Όταν συνειδητοποιήσουν ότι δεν έζησαν ποτέ; Τι θα συμβεί όταν συναντηθούν και οι τέσσερις στο χείλος του γκρεμού;


Το έργο
Ένας επιτυχημένος γλύπτης ο Ρούμπεκ στη προσπάθεια του να βελτιώσει τη σχέση του με τη σύζυγό του Μάγια, επιστρέφει μαζί της στον τόπο απ' όπου ξεκίνησε ο έρωτας τους.

Σύντομα όμως φανερώνονται τα αληθινά τους πρόσωπα και η εξέλιξη ανατρέπεται. Το παρελθόν στοιχειώνει τον καλλιτέχνη και τον οδηγεί σε δραματική κατάληξη, ενώ ένα διαφορετικό μέλλον ανοίγει για την Μάγια.
Το έργο πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις, την απελευθέρωση από την κοινωνικοπολιτική επιρροή και τη στροφή προς την ατομική ελευθερία.


Συντελεστές
Μετάφραση Ερρίκος Μπελιές
Σκηνοθεσία: Σοφία Αλεξανιάν
Παίζουν: Θάνος Καψοράχης, Κλεοπάτρα Εμμανουήλ, Μαρία Μανόνα και Θωμάς Διακοδαυίδ

INFO
Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί | Χένρικ Ίψεν | O.S.I.A
Διάρκεια παραστάσεων: 2,3,9,10,16,17,23,24 Ιουνίου 2014
Ημέρες παραστάσεων: Δευτέρα & Τρίτη
Ώρα παραστάσεων: 21:00
Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά
Τιμή Εισιτηρίου: 10€ Κανονικό & 5€ Φοιτητικό, Ανέργων
Kέντρο Τέχνης και Πολιτισμού ΒΕΤΟΝ7: Πύδνας 7, (στάση Μετρό “Κεραμεικός”) Βοτανικός
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210-7512625

ΤΗ ΣΤΗΛΗ ΓΡΑΦΕΙ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΤΑΙ 

Η ΛΙΛΑ ΠΑΠΑΠΑΣΧΟΥ